ƏRƏB ŞƏRQİNDƏN MƏRKƏZİ ASİYAYA VURNUXAN İRAN
- 23-01-2025, 11:10
- АНАЛИТИКА
- 0
- 196
Vidadi Mustafayev
Bir-iki il əvvəl İranda deputatlardan biri deyirdi ki, İranın dörd paytaxtı – Tehran, Bağdad, Dəməşq, Beyrut, var və bir azdan Səna da bu siyahıya əlavə olunacaq. Amma bu gün hələlik bunlardan ancaq Səna az-maz Tehranın yardımı və təsiri altında qalır.
Sepah generalları fəxrlə iddia edirdilər ki, İranın strateji dərinliyi 2500 kilolmetrə, Şərqi Aralıq sahillərinə çatıb.Amma məlum olduğu kimi, bu dərinlik bir neçə gün ərzində sıfır kimlometrə çevrildi.
Deməli,İran rejimi İslam deyib şiə bayrağı altında mütləq əksəriyyəti sünni məzhəbindən olan Ərəb Şərqində möhkəmlənə bilmədi.
İndi özünə yeni regionda strateji dərinlik qurmaq istəyir. Həmin region kimi Tacikistan tramplin olmaqla Mərkəzi Asiya seçilib.Bu dəfə əsas kimi xəyali İran mədəniyyəti arealı və real əsas kimi isə fars dili seçilib. Buna görə Tacikistan əsas , çoxlu fars\tacik yaşayan Özbəkistan köməkçi tramplin seçilib.İran strateqləri Tacikistan və qismən Özbəkistanın yardımı ilə Mərkəzi Asiyada təsirlərini gücləndirmək istəyirlər.
İran rejimi bu dəfə də əsas tapmaqda böyük çaşqınlıq və reallıqdan uzaq yanaşma nümayiş etdirir. Belə ki,Yaxın Şərqdə şiə azlığına əsaslana İran indi də dil amilini seçəndə sayca ən az olan fars\tacik dillilərə arxalanmaqla yenidən səhvə yol verir.
Guya səhv tarixi təcrübədən dərs almağa çalışan yeni,baş tutub-tutmayacağı məlum olmayan, strategiyanın müəllifləri belə hesab edirlər ki, bu dəfə ideoloji amildən, yəni din və ŞİƏ amili kimi özünü doğrultmayan vasitədən, imtina edilməli olacaq.
Amma dünyəvi, demək olar ki,şiə məzhəbinə mənsub olanlar heç olmayan bir regionda din amilindən imtina etmək müsbət addım hesab edilsə də, Böyük Türk regionunda tacık adasını seçmək eyni səhvi yenidən təkrar etmək deməkdir.\22 yanvar 2025
