Ethnoglobus » ЭТНОПОЛИТИКА » İRANIN AZƏRBAYCANA QARŞI İDEOLOJİ FƏALİYYƏTİNİN MƏRHƏLƏLƏRİ

İRANIN AZƏRBAYCANA QARŞI İDEOLOJİ FƏALİYYƏTİNİN MƏRHƏLƏLƏRİ

image

Vidadi Mustafayev

Azərbaycanın  öz milli varlığı,kimliyi və müstəqilliyi uğrunda mübarizəsinin 1917-ci ildə başanmış yeni mərhəısinin ilk vaxtlarından  yarım-müstəmləkə İran  dövləti müxtəlif vasitələrlə həmin mübarizəyə əngəl törətməyə səy göstərirdi. İranın Cənubi Qafqazda Baş knsulluğu və konsuluqları,müxtəlif, təşkil olunmuş və olunmamış dini və mədəni icmaları və qurumları Azərbaycanın müstəqillik uğrunda mübarizəsinə əngəl törətməsinə geniş imkanlar açırdı.

İran Azərbaycanın müstəqilyyinə qarşı mübarizəsində ideoloji sahəyə mühüm önəm verirdi.

Mürəkkəb üstqurum hadisəsi olan ideologiya hər hansı bir sosial,siyasi,dini və s. qurumun,qrupun həqiqi və qərəzli maraqlarını mənsub oduğu bütövün,sosial sistemin( məsələn fəhlələr-xalq,farslar-İran xalqı,şiələr-İslam dini..) maraqları kimi təqdim edilməsi,qrupun ona özü və başqası haqqında təqdim edilən ümumi mənzərəni və fəaliyyət proqramını  qəbul etməsi və ona uyğun hərəkət etməsinə nail olunması sahəsində müxtəlif səviyyəli şifahi və mətbu təbliğat fəaliyyətidir.

1917-1918- ci illərdə Azərbaycan xalqının öz müstəqilliyi uğrunda mübarizəsində tarixi Azərbaycan dövlətinin və Azərbaycan xalqının  milli kimliyinin  bərpasının əsas məqsəd elan olunması və qısa müddət ərzində tarixi vəzifəni yerinə yetirməsi İran hakim və millətçi dairəlırində geniş siyasi,ideolji müqavimət reaksiyası ilə üzləşdi.

İran ideoliqları əsas mübarizə obyektini Azərbaycanın şimal ərazilərində yaradılan müstəqil dövlətin Azərbaycan və önun dövlətyaradan əhalisinin türk adlandırılması idi.Onlar Azərbaycan xalqının milli müstəqillik uğrunda mübarizədə müstəqil iradəyə malik olmadığını və Osmanlı imperiyasının pantürkizm ideolgiyasının həyata keçirilməsində alət olduğunu iddia edirdilər.Bundan əlavə İran ideolqları Azərbaycanın müstəqil olmaq hüququnu şübhə altına almaq üçün onun XIXəsrin əvvəllərinə kimi mənası məlum olmayan İran dövlətinin tərkibində olduğunu iddia edirdilər.


Beləliklə, İran ideolqları İran dövləti və polietnik tərkibli (ən azı 1\4- i azərbaycanlı\türk) xalqının deyil əhalinin yarıdan azını təşkil edən fars xalqının hakim dairlərinin maraqlarından çıxış edərək müstəqil Azərbaycana qarşı informasiya mübarizəsinin əsas elementlərini-Azərbaycan toponimi,Azərbaycan\türk xalqı,Osmanlı  pantürkizmi və İranın Azərbaycana qarşı ərazi iddiası və s. müəyyən etmiş oldular.

Həmin mübarizə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin devrilməsi(1920), Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğal edilməsi(1920), Sovet Azərbaycanı adı altında formal müstəqilliyini saxlaması(1920-1922) və  SSRİ-nin tərkibinə daxil edilməsindən  sonra  yeni yaranmış  ictimai-siyasi sistemin və dövlətin  bütün sahələrdə təsir potensialını nəzərə almaq nəticəsində dayandırılmış oldu. Əvəzində bütün səylər Cənubi azərbaycanlıların etnik, milli kimliyinin məhv edilməsinə yönəldi.Həmin sahədə həyata keçirilən geniş repressiv siyasi, iqtisadi, mədəni və s. tədbirlər  geniş informasiya hücumu və ya ideoloji təzyiqlə müşaiyət olunurdu.Cənubi azərbaycanlılara qarşı ideolji mübarizənin mərkəzində onların  tarixin müəyyən dövrünə qədər guya İran əsilli,fars dilli əhali olması və sonradan türkləşdirildiyi ideyası dayanırdı.Həmin ideyaya əsaslanan informasiya və ideoloji təzyiq cənubi azərbaycanlıların hakim millətçilik,zorakı assimilyasia siyasətinə müqavimətini zəiflətməyə yönəlmişdi.

Cənubi Azərbaycanda 1941-1946 cı illər hadisələri,xüsusən 1945-ci ilin sonlarında  Milli hökumətin yaranması və Azərbaycan dilini dövlət dili elan etməsi İran ideoloqlarını apardıqları anti Azərbaycan təbliğatının heç bir nəticə vermədiyini nümayiş etdirdi.

 Milli hökumət beynəlxalq və İran irtica qüvvələrinin  birgə səyi ilə güc vasitəsi ilə devrildi,lakin onun 1 illik hakimiyyəti Cənubi Azərbaycan xalqının  tarixi yaddaşında elə izlər qoydu ki,onların milli kimliyinə qarşı sonrakı ideoloji və informasiya təzyiqinin müəyyən dərəcədə neytrallaşmasına yardım etdi.

Maraqlıdır ki,həmin dövrdə İran  Azərbaycana qarşı ideoloji mübarizə aparmaqla məşğul olmamışdır.Azərbaycan SSRİ-nin tərkibində olduğu illər,xüsusən XXəsrin 70- ci illərinin sonuna kimi İranda Azərbaycan əleyhinə fəaliyyət və təbliğat demək olar ki,aparılmırdı,hərçənd İranda İslam rejimi bərqərar olduqdan sonra(1979) bu sahədə bəzi təşəbbüslır müşahidə olunurdu.

İran İslam rejimi SSRİ-nin süqutuna qədər Azərbaycan əleyhinə deyil, Azərbaycanda dini şüurun möhkəmlənməsi istiqamətində təbliğat aparmağa başlamışdır.

İranın Azərbaycanla bağlı ideoloji-informasiya siyasətində dini sahə tamamilə yeni istiqamət idi və bundan  sonra həmin istiqamət daim genişlənmiş və qeyri-informasiya vasitələri ilə gücləndirilmişdir.

SSRİ-nin süqutu ərəfəsində və süqutundan sonra İran qarşısında yenidən müstəqil Azərbaycan  dövləti,müstəqil Azərbaycan xalqı , Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri kimi problemlər meydana çıxdı.

İran  müstəqilliyini bərpa etmiş Azərbaycan dövlətini tanıyıb-tanımamaq haqqında  fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, yeni yaranmış geosiyasi reallığı qəbul edərək onu ilk tanıyan ölkələrdən biri oldu.Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyanların əsas arqumentləri Azərbaycan əhalisinin əksəriyyətinin İslam dininin şiəlik məzhəbinin ardıcılları olması idi. Azərbaycanın müstəqilliyini tanımaq tərəfdarları şiəlik komponentinin  roluna həddindən artıq əhəmiyyət verərək, güman edirdilər ki,Azərbaycanda tezliklə dini hakimyyət yaranacaq,ya İrana birləşəcək ya da həmin ölkə ilə konfederasiya yaradacaqdır.Qəribədir ki,İran hakimiyyəti  azərbaycanlıların gələcək davranışını proqnozlaşdıranda İranın yeni hakimiyyətinin Cənubi azərbaycanlılara münasibətinin Şimali azərbaycanlıların davranışına təsirini nəzərə almamışdılar.

Belə ki SSRİ-nin tərkibində tam daxili muxtariyata,  mədəni müstəqilliyiə sahib olan, öz dilinin funksiyalarını genişləndirən    və mədəniyyətini  mövcud siyasi sistem və dəyərlər çərçivəsində hərtərəfli şəkildə  inkişaf etdirən bir xalq nə milli ərazi,nə milli mədəni muxtariyata malik olmayan cənubi azərbaycanlıların hüquqsuzluq səviyyəsinə enməyə razı ola bilməzdi.

Bununla belə, İranın bəxtindən Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü İranın Azərbaycana təsir imkanlarını genişləndirdi və onun dini dövlət yaratmaq ideyasını aktullaşdırd. Məhz buna görə müstəqilliyin ilk illərində İran Azərbaycan əleyhinə deyil, Azərbaycanda dini təbliğatı genişləndirmək və siyasət aləminə daxil olmağa çalışan dindarları təşkilatlandırmağa çalışırdı.

İranın Ermənistan-Azərbaycan,Dağlıq Qarabağ münaqişəsində  vasitəçilik missiyasının qəti şəkildə uğursuzluğa düçar olmasından sonra Azərbaycanda hakimiyyətə gələn Azərbaycan Xalq Cəbhəsi İranın Azərbaycan siyasətinin mahiyyətini düzgün dəyərləndirərək onun ölkədə fəaliyyət imkanlarını məhdudlaşdırmağa səy göstərdi.Həmin dövrdən İranın Azərbaycana qarşı ideoloji mübarizəsi  yeni mərhələyə qədəm qoydu.

Yeni mərhələnin əsas cəhəti Azərbaycan iqtidarına qarşı geniş ideoloji cəbhə açılması və onu Amerika və İsraillə sıx əlaqələrdə ittiham edilməsi idi.

AXC hökumətinin hakimiyyətdən getməsi və ümummilli lider Heydər Əliyevin yenidən hakimiyyətə qayıtması və onun uzaqgörən, müdrik və hesablanmış daxili və xarici siyasəti İranla münasibətlərin normalaşmasına şərait yaratdı.

Bundan sonra 2020- ci ilə qədər İranın Azərbaycana qarşı təbliğat və ideoloiji mübarizəsi demək olar ki, hökumət səviyyəsindən yığışdırılaraq,hökumətə bir başa tabe olmayan, ideoloji fəaliyyətlə məşğul olan çox saylı dini,siyasi,mədəni və s. qurumlar tərəfindən gündəlik bir iş kimi yerinə yetirilməyə başlamışdır.

İranın dini və dini-ideoloji mərkəzləri bir tərəfdən Azərbaycanda dinin təbliği ilə məşğul olur,digər tərəfdən Azərbaycan hakimiyyətini ölkənin müstəqilliyini möhkəmlətmık istiqamətində atdığı addımları dini baxımdan dəyərlndirərk ona mübasibət bildirir və ən əsası, Azərbaycanda radikal islamçı dindarların hüquqlarını geniş şəkildə müdafiə etməyə, onlara daxildə və İrandan informasiya dəstəyi verməyə çalışırdılar.

İranınAzərbaycana qarşı ideoloji fəaliyyətinin yeni cəhəti onun siyasi tədbirlərlə möhkəmləndirilməsinə səy göstərmək idi.Dini-siyasi qurmlar İran hökumətindən tələb edirdilər ki, Azərbaycanda siyasi islam və  radikal islamistlərin vəziyyəti ilə bağlı Azərbaycan hökumətinə etiraz etsin və digər tədbirlər görsün.İslahat cəbhəsinə məxsus nümayəndlərdən təşkil edilmiş hökumətlər həmin məsələdə neytral mövqe nümayiş etdirirdilər.

İcra hakimiyyətinin mühafizəkar və ya islahat cəbhəsinin nümayəndələrinin ixtiyarında  olmasından asılı olmayaraq, İranın müxtəlif siyasi-dini,milli-dini,siyasi-ideoloji dairələri,onlara məxsus elmi-tədqiqat mərkəzləri,mətbu və media orqanları və s. qeyd edildiyi kimi,Azərbaycana qarşı ideoloji, informasiya fəaliyyətini davam etdirirdilər.Həmin fəaliyyətin əsas istiqamətləri olan Azərbaycan adı,Azərbaycan \türk xalqı,pantürkizm,Azərbaycanın İran ərazisinin bir hissəsi olması,Azərbaycanda şiəlik,Azərbaycan şiələrinin radikal dairələrinin hüquqlarının müdafiəsi və s. sahəsəndə çox saylı elmi,elmi-publisistik və publisistik yazılar meydana gəlmiş və həmin proses davam edir.

İdeoloji mübarizənin təqribən yeni və yaxud gücləndirilmiş istiqaməti kimi Azərbaycan-İsrail münasibətləri və  tamamilə yeni istiqaməti kimi isə azərbaycançılıq ideyasını göstərmək olar.Bu sahələrdə meydana gələn yazılarda Azərbaycanın İranın müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü üçün təhdid olması kimi cəfəng ideya əsaslandırılır.

İranın Azərbaycan siyasətində  Azərbaycana qarşı mübarizədə ideolji sahənin aparıcı rol oynaması Azərbaycanın ərazisinn 20%-nin  Ermənistan tərəfindən işğal edilməsi ilə izah etmək olar.İran hakimiyyəti nadir hallarda  olsa da, Azərbaycanın İran siyasətində baş verə biləcək arzu olunmaz dəyişikliyə işğal faktından istifadə etmək  və   onu gücləndirməklə cavab verə biləcəklərini dilə gətirirdilər. Azərbaycan ərazilərinin bir hissəsinin müvəqqəti işğal altında olması İran hakimiyyətinin Azərbaycanla zahirdə hərtərfli əməkdaşlıq etmək meylini nümayiş etdirməyə şərait yaradırdı.

Nəticədə qəribə mənzərə yaranırdı;İcra hakimiyyəti hərtərəfli,  xüsusən siyasi sahədə ,əməkdaşlıq edir,digər  güc və qərar qəbyletmə mərkəzlıri  isə öz cari və perspektiv maraqlarına uyğun olaraq ideoliji mübarizəni davam etdirirdilər

Azərbaycana münasibətdə İranın İcra hakimiyyəti ilə digər güc və qərar qəbul etmə   mərkəzləri arasındakı fərq Azərbaycanın 44 günlük Vətən müharibəsinin gedişində zamanı əldə etdiyi hərbi  uğurlar zamanı və Ermənistanın tam məğlub olmasından sonra yavaş-yavaş aradan qalxmağa başladı.Həmin fərq yarı islahatçı yarı mühafizəkar H.Ruhaninin prezidentliyi dörünün sonuna doğru(2013-2021) zəyfləsə də,  qalmaqda idi.Lakin həmin fərq  mühafizəkarların keçmiş və yeni nəslinin nümayəndələrini təmsil edən İ.Rəisinin prezident seçilməsindən(2021 yay) sonra tamamilə aradan qalxdı.Artıq Azərbaycana qarşı ideolji mübarizədə icra hakimiyyəti də çox fəal rol oynamağa başladı.

Belə ki yeni prezident vəzifəsini icra etməyə(5 avqust) başayandan bir- iki ay sonra(28 oktyabr 2021) Təbrizdə İran  Milli Radio-televiziya şirkətinin rəhbərliyinin  və şirkətin Cənubi Azərbaycan(Qərbi Azərbaycan,Şərqi Azərbaycan,Ərdəbil,Zəncan viayətləri) bölmələrinin rəhbərliyinin iştirakı ilə  həmin qurumun Azərbaycana qarşı ideoloji fəaliyyətinin istiqamətləri və məzmununa,həmçinin icraçı subyektlərinə həsr olunmuş bir günlük(iki növbəli) geniş konfransı keçirildi.

Konfransda  İran-Azərbaycan münasibətlərini mediada milli kimliklərin münasibəti kimi təqdim edilməsinin daha məqsədə uyğun olduğu bidirildi.

Mərkəzdən gələn rəhbər işçi qeyd etdi ki,guya artıq İran-Azərbaycan münasibətləri fars(İran)-türk(Azərbaycan)  münasibətləri kimi deyil, türk(Cənubi Azərbaycan)- türk(Azərbaycan Respublikası) kimlikləri arasında münasibət kimi nəzərdən keçirilməlidir.

Ən üst səviyyədə kimlik deyəndə  iki Azərbaycan arasında ciddi fərqin olduğu güman edilirdi.Cuya Cənubi Azərbaycanın kimliyinin əsasında şiəlik durur,ona görə bu baxımdan Cənubi Azərbaycana diqqət artırılmalı və şiəliyin mövqeyi gücləndirilməlidir

Azərbaycana qarşı ideoliji mübarizədə əsas meyar Ədalərt anlayışı olmalı və Azərbaycanın İrana münasibətdə davranışı ədalətsiz hesab edilməlidir.

Azərbaycana qarşı İranın ideolji mübarizəsində qeyd edilən həmin yenilik də əvvəlki uydurma təhlükə ilə, yəni  Azərbaycanın İranın birliyi və ərazi bütövlüyü üçün  təhlükə olması ilə əsaslandırılırdı.

Qeyd etmək lazımdır ki, konfransda qəbul edilmiş qərarların yerinə yetirilməsində Cənubi Azərbaycan mediasının o qədər də müstəqil və fəal olduğunu demək çətindir.İranda bu və ya digər daxili və xarici məsələlərdə dəfələrlə Cənubi Azərbaycanın rolunun artırılmasından danışılsa və hətta müəyyən qərarlar qəbul edilsə də,sonda fars milli-dini dairələrin təsiri və təzyiqi ilə həmin qərarların icrasından imtina edilib.Görünür, haqqında danışılan qərar da həmin tale ilə üzləşib.Fars hakim millətçi-dini dairələr Cənubi Azərbaycanın İranın siyasi,ictimai,iqtisadi,mədəni həyatında  ümumi maraqlarının təmin edilməsi naminə belə  rolunun artmasına qətiyyən razı ola bilmir.

İranın  hakim millətçi-dini dairələrinin Cənubu Azərbaycana qarşı yeritdiyi etnosid və linqvosid siyasəti Azərbaycan Respublikasına qarşı, o cümlədən ideoloji sahədə, siyasətini müəyyən edir.

Qeyd edildiyi kimi, yeni hökumət fəaliyyətə başlayandan ideoloji qurumlarla icra hakimiyyəti arasında yanaşma fərqi aradan qalxdığına görə ideoloji korpus İcra hakimiyyətinin və bütün digər güc mərkəzlərinin Azərbaycana qarşı siyasi,əməli təxribat hərəkətlərini geniş şəkildə əsaslandırmaqla məşğul olur və güc mərkəzlərini daha fəal və aqressiv olmağa sövq edirlər.

İranın Azərbaycana qarşı ideoloji mübarizəsinin əsasında eyni uydurma təhlükələr vurğulansa da, əsas məqsəd  Azərbaycan dövlətinin öz müstəqilliyini möhkəmləndirməsinə, daha da güclənməsinə, regionda və dünyada nüfuzu və təsirinin artmasına regional böhran elementlərini gücləndirməklə  mane olmaqdır.

Hazırda İranın Azərbaycana qarşı  ideoliji mübarizəsinin mərkəzində əvvəlki illərdə olduğu kimi, lakin daha intensivliklə Azərbaycan-İsrail münasibətləri, pantürkizm təhlükəsi adı ilə Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri,türk dövlətləri arasında yaxınlaşma və inteqrasiya prosesi dayanır.İran dövləti və onun ideoloqları, qeyd edilən sahələrdə baş verən dəyişikliklərin guya İranın müstıqilliyi və ərazi bütövlüyünə  qarşı yönəldiyini iddia edirlər.

Hazırki İran rejimi mövcud olduğu bütün dövr ərzində İran xalqının xarici düşmənlə üz-üzə dayandığını,düşmənlərin dövləti məhv etmık istədiklərini, ona görə hər cür xarici  zülmə,  təzyiqlərə ,məhdudiyyətlərə dözərək dövləti yaşatmaq fikri  vurğulanır.

İndi İran İsrail-Azərbaycan əməkdaşığını növbəti xarici düşmən  elan edərək, bir tərəfdən xalqın diqqətini rejimin varlığının  ilk günlərindən yığıllb qalmış müxtəlif xarakterli problemlərdən yayındırmağa, digər tərəfdən Azərbaycanın Cənubu Azərbaycana mədəni, mənəvi təsirini azaltmaq, Cənubi azərbaycanlıların zorakı assimilyasiya siyasətinə müqavimətini zəiflətmək və anti bəşər,orta əsrlər rejiminin nəinki qeyri fars, eləcə də fars xalqı üzərində hakimiyyətinin ömrünün uzatmağa  səy göstərir.

İran İslam Respublikası anti tərəqqi.anti bəşəri bir siyasi sistem olduğundan onun əsas və təbii barışmaz düşmənləri ölkənin daxilindədir,ona görə rejimin öz daxili düşməninin diqqətini xaricə yönəltmək səyləri qısa vədədə nəticə versə də, sonda uğursuzluğa məhkumdur.

Mənbə: "Elm" qəzeti\14 aprel 2023

ДРУГИЕ НОВОСТИ
ВСЕ НОВОСТИ
14:12Черкесы между прошлым и будущим13:59Русскоязычная коранистика досоветского периода16:02Мигрантов из Центральной Азии вновь стали массово «приглашать» на фронт, даже в мечетях08:55В Австрии в 2022 году совершено 1324 правонарушений на почве исламофобии08:47В Конье стартовала «Неделя турецкой кухни»18:53Монастырский комплекс Худавенг обладает особым значением.16:54Сохранение биоразнообразия, как фактор защиты окружающей среды16:46Саммит в Сиане, как сигнал роста влияния Китая в Центральной Азии16:42В Кыргызстане прошла неделя моды AK-Buura Fashion Week-202317:20Благодаря строительству коридора Север - Юг России избежит изоляции от Мирового океана17:06Что происходит в Гагаузии16:44Доклад Госдепа о свободе религий – инструмент вмешательства в дела Азербайджана09:59HEYDƏR ƏLİYEVƏ ARXALANAN GƏNC AZƏRBAYCANLI MÜTƏRCİM21:06ON SOME PECULIARITIES OF TALYSH DECORATIVE- APPLIED ART18:26Депортация крымских татар: не утихающая боль народа18:05Китай стремится усилить влияние в Центральной Азии21:34Azərbaycan dili haqqında 1400 il bundan qabaq Kəsra Ənuşirəvan Adilin qeydləri19:05Azərboyconi sərboz17:01Гагаузия может объявить о своей независимости16:28Etibar Əliyev_ ğurbətədə vətəni dardi kəşə şair.....20:06Cəmiyyətimizdə oğlan uşaqlarına verilən qüsurlu tərbiyə və məişət zorakılığı11:38«Media savadlılığı və qazilər: “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə yoxsa informasiya?" adlı tədbir Bakıda davam edib09:18От Агалыка до Памира12:40Xıdır İlyas-Hıdrellez20:11Лексика нашего времени16:04Си Цзиньпин пригласил в Китай с госвизитом президента КР и еще трех стран ЦА15:37AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MULTİKULTURALİZM SİYASƏTİNİN NÜMUNƏSİ KİMİ21:00Творчество Юнуса Эмре уже 7 веков озаряет путь человечества15:04AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİNİN RƏSULZADƏ “TƏƏSSÜBÜ” və NƏRİMANOV “NİFRƏTİ” (2-ci yazı)14:48AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİNİN RƏSULZADƏ "TƏƏSSÜBÜ" və NƏRİMANOV "NİFRƏTİ" ( 1-ci yazı )14:38Будущее зерновой следки17:54В Астане открылась выставка «Доспехи казахских батыров»11:43Новую конституцию Узбекистана поддержали более 90% участников референдума18:15Победителем этапа Гран-при «Формулы-1» в Баку стал Серхио Перес06:58Cənublu məşhur pedaqoq Zehtabinin də qanı molla rejiminin “vicdanındadır”...06:52В Фергане обсудили взаимодействие ж/д структур тюркских государств06:37Турецкая Республика Северного Кипра получила статус наблюдателя в ТюркПА18:24Барлас: Утверждения армян по 1915 году - самая большая ложь XX века16:39ЦСБ: в Израиле проживают 9,727 миллиона человек, 73,5% из них - евреи16:31В Иране убит известный аятолла Аббас-Али Сулеймани19:04Игра на четверых: для чего Израиль подружился с соседями Ирана18:40Семья из Турции ухаживает за собакой, разбудившей хозяев за минуты до землетрясения17:12Iran deputatının Azərbaycana məsləhət verməkliyi17:05İRANIN AZƏRBAYCANA QARŞI İDEOLOJİ FƏALİYYƏTİNİN MƏRHƏLƏLƏRİ17:40Доклад Сената Канады: исламофобия глубоко укоренилась в стране12:44Goranboyda “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?" adlı layihə çərçivəsində qazilərlə görüş keçirilib.13:59Россия делает ставку на многополярный мир и выход из изоляции12:36“Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?" adlı layihə Yevlaxda davam edib.10:14Запущен процесс по ликвидации Молдовы09:26“Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?"08:17TPAO: Черноморский газ начнет поступать в дома в Турции в мае08:21Католики всего мира празднуют Пасху08:07«Шма Исраэль»08:00CƏNUBİ AZƏRBAYCAN SEPAHIN HƏDƏFİNDƏ10:37İlaxır çərşənbədir, il tamam olur16:57Зачем Грузии закон об "иноагентах"? Аргументы сторонников и противников15:58KARMA və SEÇİM AZADLIĞI!09:35Azerbaijan envoy to Israel: You cannot use our airfields to attack Iran09:13Avestanın "Videvdat" bölümünün Azərbaycan dilinə tərcüməsinin təqdimatı olub18:20Мидраш Раба. Эстер Раба17:36Русское евразийство и его восточноевропейские аналоги 100 лет назад и сейчас (на примере Венгрии)17:24«Разрубленная книга» и Надир-шах17:08Новая стратегия России в ЕАЭС15:31Tehran’s 'new old fear': Southern Azerbaijan wants independence18:25Yel çərşənbəsi- Yelli çərşənbə18:20Как будут развиваться события в Приднестровье11:37Веха в истории Азербайджана: Мамед Эмин Расулзаде15:22Интернет породил опасные фобии у людей15:02“Doğru üskü” gəldi çatdı14:53В Молдавии утвердили румынский язык как государственный09:00Haputlar16:19О некоторых особенностях устного народного творчества талышского народа.15:16Время Красного Дракона. возрастающая роль Китая в мировой политике11:27Генсек ТЮРКСОЙ провел встречи в Узбекистане12:59Modificarea formei capului/craniului Tn Caucazul de Sud si Orientul Apropiat in perioada tarzie a epocii bronzului - perioada timpurie a epocii fierului. Date arheologice si antropologice19:261905-1906-جی ایللر کوتلوی قیرغین‌لار18:47THE KHOJALY MASSACRE: THE BLOODIEST AND MOST FEARSOME TRAGEDY OF HUMAN HISTORY19:46Узбекистан признан самой гостеприимной страной на постсоветском пространстве15:06РУССКИЙ ЯЗЫК В КИРГИЗИИ ОСТАЕТСЯ СОЦИАЛЬНО ПРЕСТИЖНЫМ13:21قتل عام خوجالی: وحشتناکترین و خونین ترین فاجعه بشریت13:13Futbol’un Tarihcesi ve Divânü Lügati’t-Türk12:56Hocalı soykırımı: insanlık tarihinin en kanlı ve en korkunç trajedisi12:37مذبحة خوجالي: أخطر مأساة في تاريخ البشرية12:25Ходжалинский геноцид: самая кровавая трагедия ХХ века12:17İRANIN SAXTA TARİXİ14:43Dil və Ana dili haqqında düşüncələr10:21Kак скоро Таджикистан и Кыргызстан завершат пограничный спор16:24Azərbaycanın Qüzeyində və Güneyində Çərşənbə axşamları09:25ОДКБ и интеграционная безопасность евразийского пространства17:45Разоблачена команда хакеров, вмешивавшихся в выборы18:01BİR QRUP TƏBRİZLİ TƏRİF EŞİTMƏK ÜÇÜN RƏHBƏRİN HÜZURUNA GEDİR12:16Критикуя Украину, Венгрия идет в тюркский мир19:05Некоторые знаменитые эпитеты имама Али (а)19:02Азербайджанский актер-христианин продублировал фильм об Имаме Али на русский язык (ВИДЕО)18:36Как живут потомки согдийцев в труднодоступном ущелье Таджикистана19:58Четвероногие герои: Собаки, которые помогают спасать людей из-под руин в Турции11:31Налёт БПЛА Bayraktar AKINCI ve Bayraktar TB2 в зоне бедствия превысил 1,2 тыс. часов10:24დამტვრეული მანქანით, მაგრამ სუფთა გულით – აზერბაიჯანელი ახალგაზრდა თურქეთის დასახმარებლად19:22Почему Казахская ССР русифицировалась сильнее, чем другие республики Союза?16:29Узбекистан наконец-то договорился с талибами13:22Zəlzələlər ilahi cəzadırmı?09:55Xızır Peyğəmbər xoş gəlir, dərdlilərə, dara düşənlərə qurtuluş gətirir.17:54В казахстанском Туркестане прошел "Первый межпарламентский форум стран ЦентрАзии"15:56Картина сдвига плиты Анатолии прояснится после анализа со спутников - Доглиони15:46“Oğru üsgü” başlayıb... Novruz yaxınlaşır21:09Израиль, Иран и Россия: деликатные "красные линии"20:46Армения и Иран совместно готовят военную провокацию против Азербайджана20:41Ermənistan və İran Azərbaycana qarşı hərbi təxribat hazırlayır20:19Невероятное геологическое событие: Турция сегодня сдвинулась на три метра18:23Свыше 100 тыс. граждан Турции готовы стать добровольцами AFAD09:14Kiçik Çillə ilə Böyük Çillənin mübahisəsi nə ilə bitib?09:53Abbas Mirzə Qacarın A.Qriboyedovun Tehranda qətli ilə bağlı imperatora yazdığı məktub15:49Мысли и синдром хронической усталости12:02Турецкая литература XIII-XVIII вв. Опыт исторической биографистики14:19Этномузыкадин проект14:13Министр: Страны выстраиваются в очередь для закупки турецких БПЛА13:51İRAN TERROR AKTINDAN SONRA AZƏRBAYCANA QARŞI İDEOLOJİ FƏALİYYƏTİNİ GENİŞLƏNDİRİR12:53Иранские СМИ: дроны-камикадзе, атаковавшие военный объект в Исфахане, в Иран доставили курды11:45МИНИСТР ОБОРОНЫ ИЗРАИЛЯ ПРОВЕЛ ТЕЛЕФОННЫЕ РАЗГОВОРЫ С ГЛАВАМИ МИНОБОРОНЫ И ГОСПОГРАНСЛУЖБЫ АЗЕРБАЙДЖАНА17:12Отчет миндиаспоры Израиля: российско-украинская война способствовала всплеску антисемитизма во всем мире19:02Бергман: атака в Исфахане была осуществлена «Мосадом»21:46Кто и зачем нанес удар по Ирану - и при чем здесь гиперзвуковое оружие10:35"Аль-Арабия": за атаками на военные объекты в Иране стоит Израиль19:49Allaha inanmaqla Onu həyatın mənası halına gətirmək arasındakı fərq19:05İran bizə nə edir?17:29Казахстан построит под Ташкентом транспортно-логистический терминал11:25Иран без хиджаба17:37Mübarək Rəcəb ayının əməlləri17:28В Швеции большинство преступлений на почве ненависти направлены против мусульман17:06Alban monastırlarının ən gözəl nümunəsi - Xudavəng16:46“Saya gəzdirmək” günü... Yəni qışın tən yarısıdır...17:20Почему РПЦ поддерживает войну за империю17:04Bayraktar TB2 – прорывные технологии 2023 года10:49İranda türk fəallar İran dərsliklərinə etiraz olaraq Türkcə kitabçalar paylaşıb21:14İRANDA TÜRK DİLİ21:06İranın 20 Yanvar hadisələrini görməzliyi13:42Azərbaycanın müxtəlif təbəqələri tərəfindən Tehrana göndərilmiş nümayəndələrə teleqraflar.13:34İSLAM İNQİLABI, SONRA NƏ10:26WP: чат-бот ChatGPT на основе ИИ дает продуманные и развернутые ответы на разные запросы20:09Протесты экоактивистов на Лачинской дороге: в 3 вопросах16:45Как война сказалась на влиянии России в Центральной Азии16:57Какова будет численность тюрков в 2050 году16:02Излюбленная конно-спортивная игра кыргызов: кок-бору16:44Спор о национальности Николая Коперника продолжается08:03Зангезурский коридор: роль и значимость16:25İrandakı indiki dünyəvi inqilabla 1978-79-cu illər antimonarxist inqilabın müqayisəsi16:40İRANIN REGİONUN GEOSİYASİ VƏZİYYƏTİNƏ RİYAKAR MÜNASİBƏTİ16:12Президент Ицхак Герцог посетил черкесское селение в Израиле10:29İRANLI “alim”in 21 AZƏR haqqında, daha doğrusu 23 Azərdə dediklərindən.17:39Тель-Авив признал связь с ноябрьским ударом по иранской колонне в Сирии16:39Акция азербайджанских активистов на Лачинской дороге продолжается09:49Западная пресса сообщает о двух десятках застрявших у Босфора танкеров09:34МВД Германии сообщило о росте числа сторонников «Граждан рейха»07:33İRANLILARIN ƏKSƏRİYYƏTİNİN NİFRƏT ETDİYİ REJİMİN KÖLƏ MÜDAFİƏÇİSİ07:24В Белом доме заявили о беспрецедентном военном сотрудничестве РФ и Ирана08:22“AĞILLI” ADAMLARIN AĞILSIZ İDDİALARI07:48Соглашение по морским зонам: вклад в суверенитет Турции и Ливии18:25İranda dünyəvi inqilab16:12Ташкент готовится к ярмарке «Туризм на Шелковом пути»15:20Ильхам Алиев: Баку отвечал и продолжит отвечать на любые антиазербайджанские шаги11:44В Турции началась сборка прототипа отечественного военного самолета12:40Türk Dövlətləri Təşkilatının tarixi-ənənəvi kökləri varmı... (2-ci yazı)12:07یادداشت ولایتی درباره مسائل اخیر بین ایران و جمهوری آذربایجان: من هم یک آذری هستم11:57В Баку состоялся праздник в честь святого архистратига Божия Михаила и всех небесных сил бесплотных - престольный день13:03Türk Dövlətləri Təşkilatının tarixi-ənənəvi kökləri varmı... (I yazı)12:21FİRUDİN İBRAHİMİ MÜASİR TƏDQİQATLAR KONTEKSTİNDƏ12:01Xamenei nə türkdür,nə də farsdır17:18США вернулись к покорению Луны16:52Iran hakimiyyəti bəhailəri casus elan edib16:37Возможен ли мир в Украине?13:01Почему Иран против Зенгезурского коридора16:54Если у деспота есть его гнёт, то у угнетаемого есть Бог16:40İranda türklərə qarşı ayrı-seçkilik17:52“İran xərab şod...”22:47KÖLƏ SƏDAQƏTİ18:25ارتباط با یک ایرانی مثل یک بازی شطرنج است18:18Мнение других – что это означает?18:10“Məhkum qadınlara dəstək tədbirləri” layihəsi çərçivəsində tədbir keçirilib.16:16Кипр тюркского раздора14:43Tehran hakimiyyəti Azərbaycanla münasibətlərini fars-türk deyil, türk-türk müstəvisində formalaşdırır14:28“Dəyərlərimizi Unutmayaq” adlı sənədli filmin təqdimatı keçirilib14:25“Günahsız qan” sənədli filminin ilkin təqdimatı baş tutub.19:428 noyabr 2022-ci il tarixində İrandakı etirazlarla bağlı məlumat18:35Президент Ирана предупредил об угрозе «гибридной войны» против страны18:23İRAN SAYTI CƏNUBİ AZƏRBAYCAN SİYASİ TƏŞKİLATLARI HAQQINDA16:29Şuşa Azərbaycan xalqının milli təfəkkürünü, mədəniyyətini, tarixini özündə təcəssüm edən məkanlardan biridir16:18Bu gün Katolik Kilsəsi Romada Lateran Bazilikasının (kilsəsinin) təqdis edilməsi gününü qeyd edir.15:04Елена Косолапова: Зачем уезжать из Баку, где тебя любят и ценят16:12Террористы РКК контролируют 80% наркотрафика в Европе14:48Nə monarxiya, nə teokratiya, ancaq demokratiya16:11Radif Mustafayev: ученый и воин карабахской войны15:54«Культурной столицей тюркского мира» станет туркменский город Анев15:45Как агенты влияния Запада руководят российскими университетами17:34Açıq və gizli niyyətli İran17:28İran ruhanisi ölkədə siyasətin dəyişməsi ilə bağlı referendum keçirilməsini tələb edib11:41Шушинская декларация является вершиной отношений между Азербайджаном и Турцией19:10Iranda dünyəvilik inqilabı11:28В Анкаре пройдет конференция "Победа в Карабахе: Обретшая свободу историческая Родина"11:14İranın xarici siyasətindəki "din"14:54Начались учения воинских частей Сил специального назначения на южных границах Азербайджана– ВИДЕО
САМОЕ ЧИТАЕМОЕ
  1. CƏNUBİ AZƏRBAYCAN SEPAHIN HƏDƏFİNDƏ
  2. Католики всего мира празднуют Пасху
  3. «Шма Исраэль»
  4. TPAO: Черноморский газ начнет поступать в дома в Турции в мае
  5. “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?"
  6. “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?" adlı layihə Yevlaxda davam edib.
  7. Goranboyda “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə, yoxsa informasiya?" adlı layihə çərçivəsində qazilərlə görüş keçirilib.
  8. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MULTİKULTURALİZM SİYASƏTİNİN NÜMUNƏSİ KİMİ
  9. Доклад Сената Канады: исламофобия глубоко укоренилась в стране
  10. Семья из Турции ухаживает за собакой, разбудившей хозяев за минуты до землетрясения
  11. Запущен процесс по ликвидации Молдовы
  12. İRANIN AZƏRBAYCANA QARŞI İDEOLOJİ FƏALİYYƏTİNİN MƏRHƏLƏLƏRİ
  13. Iran deputatının Azərbaycana məsləhət verməkliyi
  14. Доклад Госдепа о свободе религий – инструмент вмешательства в дела Азербайджана
  15. Россия делает ставку на многополярный мир и выход из изоляции
  16. В Иране убит известный аятолла Аббас-Али Сулеймани
  17. ЦСБ: в Израиле проживают 9,727 миллиона человек, 73,5% из них - евреи
  18. Cənublu məşhur pedaqoq Zehtabinin də qanı molla rejiminin “vicdanındadır”...
  19. В Астане открылась выставка «Доспехи казахских батыров»
  20. Победителем этапа Гран-при «Формулы-1» в Баку стал Серхио Перес
  21. ON SOME PECULIARITIES OF TALYSH DECORATIVE- APPLIED ART
  22. Игра на четверых: для чего Израиль подружился с соседями Ирана
  23. Барлас: Утверждения армян по 1915 году - самая большая ложь XX века
  24. Лексика нашего времени
  25. Турецкая Республика Северного Кипра получила статус наблюдателя в ТюркПА
  26. Творчество Юнуса Эмре уже 7 веков озаряет путь человечества
  27. Cəmiyyətimizdə oğlan uşaqlarına verilən qüsurlu tərbiyə və məişət zorakılığı
  28. Новую конституцию Узбекистана поддержали более 90% участников референдума
  29. Azərbaycan dili haqqında 1400 il bundan qabaq Kəsra Ənuşirəvan Adilin qeydləri
  30. AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİNİN RƏSULZADƏ “TƏƏSSÜBÜ” və NƏRİMANOV “NİFRƏTİ” (2-ci yazı)
  31. В Фергане обсудили взаимодействие ж/д структур тюркских государств
  32. «Media savadlılığı və qazilər: “Hansı daha təhlükəlidir: müharibə yoxsa informasiya?" adlı tədbir Bakıda davam edib
  33. AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİNİN RƏSULZADƏ "TƏƏSSÜBÜ" və NƏRİMANOV "NİFRƏTİ" ( 1-ci yazı )
  34. Будущее зерновой следки
  35. Etibar Əliyev_ ğurbətədə vətəni dardi kəşə şair.....
  36. От Агалыка до Памира
  37. Си Цзиньпин пригласил в Китай с госвизитом президента КР и еще трех стран ЦА
  38. Xıdır İlyas-Hıdrellez
  39. Azərboyconi sərboz
  40. Депортация крымских татар: не утихающая боль народа
ОПРОС

Где будете встречать Новый год?


 
«    May 2023    »
B.e.Ç.a.ÇC.a.CŞB
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031 
ГАЛЕРЕЯ