Foto: Demonstrators hold placards outside the Iranian Embassy in London, September 25, 2022. (AP) Vidadi Mustafayev İRANDA “XARİCİ TƏBLİĞATIN” TƏSİRİ İLƏ ETİRAZ AKSİYALARINDA VƏ İĞTİŞAŞLARDA İŞTİRAKA GÖRƏ HƏBS OLUNANLAR HAQQINDA BƏZİ MƏLUMATLAR YAŞ QRUPLARI: 1. 41,8 faiz- 20 yaşdan aşağı 2. 48,2 faiz- 20-35 yaş arası 3. 10 faiz- 35 yaşdan yuxarı Deməli İranda heç bir yaş qrupunda ağlı başında olanlar yoxdur,hamı “xaricilərin təsiri” altında davranır. STATUS QRUPLARI Ən maraqlı cəhət etiraz və iğtişaşlarda iştirak edənlərin sosial statusu ilə bağlı rəqəmlər elan olunanda üzə çıxacaq. Hələlik məlum olub ki, dövlət məmurları da “xaricə” işəyirmiş. Beləki, həbs olunanların 2 faizini dövlət qurumlarının əməkdaşları təşkil edir. SİYASİ-İDEOLOJİ QRUPLAR Digər maraqlı cəhət “rejim düşmənləri”ninTehranda sərbəst şəkildə fəaliyyət göstərməsi faktının üzə çıxmasıdır. İstinad edilən İran məlumatına görə paytaxt Tehranda həbs olunanların bir çoxu rejimə qarşı mübarizə aparan siyasi-ideoloji qrupların üzvləridir. Həmin qruplar: -monarxist\səltənəttələb\şahpərst -kürd təşkilatları -münafiq -təkfirçi -sol marksist -hətta pantürkistlərdən ibarətdir.. Bu qədər daxili “düşməni” olan bir rejimə xarici düşmən lazım deyil,hərçənd onun antiqərb, antisivil və İslam adına anti İslam siyasəti nəticəsində xarici düşmənləri də kifayət qədər çoxalmışdır. Rejimin düşmən adlandırdığı qruplardan biri,göründüyü kimi, “pantürkistlərdir”. İranda fars şovinist,millətçi hakimiyyətin pantürkist dedikdə kimlərə işarə etdiyini nəzərə alsaq, deyə bilərik ki, yuxarıda qeyd edilən adlar,təkfirçi termini istisna olmaqla, altında həbs olunanarın əksəriyyəti iftira və böhtana məruz qalanlardır.Rejim həbs olunanların bir qrupunun rejim düşmənləri hesab edilən siyasi-ideoloji qruplara aid olduğunu vurğulamaqla onlara qarşı çıxarılacaq sərt cəza tədbirlərini legitimləşdirmək istəyir. İran fars şovinist hakimiyyəti və onların pullu ideoloqları pantürkist kimə deyirlər? -Azərbaycan dilinin Əsas qanunla müəyyən edilən hüququnun reallaşdırımasını tələb edənlərə -Cənubi azərbaycanlılara qarşı mənəvi və mədəni əsarət, etnik,dil genosidi siyasətinə qarşı mübarizə aparanlara- -Cənubi azərbaycanlıların mili-mədəni hüquqlarını müdafiə edənlərə -Urmu gölünün qurudulmasına qarşı etiraz edənlərə İranda Cənubi azərbaycanlılar nəinki pantürkizmdə ,həm də PANAZƏRBAYCANİZMDƏ günahlandırılırlar -Panazərbaycanist fars şovinistlərinə görə Cənubi Azərbaycana bir etno-coğrafi vahid və Cənubi azərbaycanlılara öz etnomilli maraqları və hüquqları olan ayrıca bir xalq kimi baxan Cənubi azərbaycanlıdır. -Panazərbaycanist fars şovinistlərinə görə bütün sivil dünyanın, ictimai və humanitar elmlərin qəbul və əks etdirdiyi ən sadə bir həqiqəti,yəni Cənubi və Şimali azərbaycanlıların vahd bir xalq olduğunu etiraf edən və səsləndirən hər bir Cənubi azərbaycanlıdır. Göründüyü kimi,şovinist,pafarsist dini-milətçi rejim öz ən bəsit fərdi, milli,sosial,mədəni və siyasi hüquqları uğrunda mübarizə aparan hər bir kəsi özünə düşmən hesab edir.Bu baxımdan son etiraz aksiyaları və iğtişaşlar İran İslam Respublikasının daxili siyasi,ictimai,mədəni həyatının müxtəlif maraqlı cəhətlərinin daha qabarıq şəkildə üzə çıxmasına şərait yaratdı. Etirazlar və iğtişaşlar anaxronizm olan İran siyasi sisteminin daxildə nə qədər düşməni olduğunu deyil,əslində bütün mütərəqqi ideya və dəyərlərin daşıiıcıları olan yaş,status, və etnomilli qrupların cəmi bir düşməni olduğunu göstərdi.Həmin hadisələr rejimin özünümüdafiəsinin nə qədər ÇƏTİN olduğunu,əksinə mütərəqqi qüvvələrin istədiklərinə nail olmasının nə qədər ASAN olduğunu vurğuladı.Başqa sözlə,bir vaxtı keçmiş rejimin çoxsaylı mütərəqqi qüvvələrə qarşı durması nə qədər çətindirsə ,çoxsaylı mütəırəqqi qüvvələrin tarixin hərəkətinin əksi istiqamətdə addımlayan və məhdud hakim qrpun maraqlarını müdafiə edən antimədəni, millətçi,şovinist mərkəzə qarşı durması o qədər asandır.
Вернуться назад
|