Ethnoglobus » НАРОДЫ » ƏMİRƏLİ TİHİRCALVİ (Ləzgi şairlərinin Azərbaycan dilində yaradıcılığı)

ƏMİRƏLİ TİHİRCALVİ (Ləzgi şairlərinin Azərbaycan dilində yaradıcılığı)

image

Foto:Google



Zuxul çayının yaxasında, dəniz səviyyəsindən 1500 metr yüksəkdə yerləşən Tahircal (ləzgicə Tihircal) Qusar rayonunun qədim kəndlərindəndir. Arxeoloqlar onun 4-5 min illik tarixə malik olduğunu göstərirlər.

Maddi-mədəniyyət abidələri ilə zəngin olan bu qədim yurd yüz illər boyu söz, sənət ocağı kimi də tanınmışdır. Ləzgi şifahi xalq ədəbiyyatı xəzinəsinə yüzlərlə folklor nümunələri bəxş etmiş tahircallılar lətifə ustası kimi tanınmışlar. Təbiətən zarafatcıl olan tahircallılann gülməli əhvalatları məzəli şəkildə danışmaqda tayı-bərabəri yoxdur. Kəndin yaşlı qadınlarının əksəriyyətinin bədahətən bayatı demək istedadı var.


Tahircallılar qədim zamanlardan oxumağa meylli olmuşlar. Əvvəllər burada məscidlərin nəzdində məktəblər fəaliyyət göstərmişdir. Orta əsrlərdə həmin məktəblərdə dərslər ləzgi və ərəb dillərində keçilirdi. Kənddəki 3 məsciddən biri Azərbaycanda nadir təsadüf olunan səkkizguşəli məscid idi.


Tahircallı din xadimlərindən mütərəqqi fikirləri ilə seçilən, yeni nəslin maariflənməsi üçün bütün səy və bacarıqlarını sərf edən Mehəmmədzərif əfəndi və Kərim əfəndi ilə bağlı kənddə maraqlı xatirələr danışılır. VIII əsrdə Şam şəhərindən buraya köçmüş Mollalar nəslinin nümayəndəsi Məhəmmədzərif əfəndi uzun illər Tahircal kənd məscidinin axundu olmuş, müdrik və savadlı din xadimi kimi şöhrəti uzaqlara yayılmışdır. Sonralar o, Quba qazısı teyin edilmişdir. Onun yazdığı “Ərəb dilinin stilistikası” kitabından dərs vəsaiti kimi istifadə olunmuşdur.

Tahircal kəndini məşhurlaşdıranlar arasında söz-sənət adamlarının xüsusi rolu olmuşdur. Belələrinə XIX əsr şairləri Əmirəli Tihircalvini və Əmiraslan Ganidini, Aşıq Orucu və başqalarını misal göstərmək olar.

XIX əsr ləzgi ədəbiyyatının görkəmli nömayəndələrindən biri, zəngin və çoxşaxəli yaradıcılığa malik Əmirəli Tihircalvi 1790-cı ildə indiki Qusar rayonunun Tahircal kəndində anadan olmuşdur. Uşaqlıqdan fitri istedadı ilə seçilən Əmirəli ilk təhsilini Quba mədrə¬səsində məşhur ləzgi alimi Hacı Məhəmməd Qələbidən almışdır. Onun bir şəxsiyyət kimi yetişməsində, dünyagörüşünün formalaşmasında bu mədrəsə böyük rol oynamışdır. Oranı bitirdikdən sonra Əmirəli Hacı Məhəmməd Çələbinən məsləhəti ilə təhsilini Dağıstanın Vini Yarağ mədrəsəsində davam etdirmişdir.


Vini Yarağ mədrəsəsi o vaxtlar “Qafqazın ərəb dili akademiyası” kimi nəinki Dağıstanda, o cümlədən bütün Qafqazda məşhur idi. Onu müridizmin banisi, İmam Şamilin müəllimi olmuş məşhur ləzgi alimi Şeyx Məhəmməd Yaraği təşkil etmişdi. Burada dərslər ləzgi və ərəb dillərində keçilir, dini elmlərlə yanaşı, dünyəvi elmlər də tədris olunurdu.


Mədrəsədə təhsil aldığı illərdə Əmirəli Şamillə, eyni zamanda tanınmış ləzgi alimi Alqadar Abdullahla və məşhur Azərbaycan tarixçisi Abasqulu ağa Bakıxanovla da dostluq edir.


Əmirəli Tihircalvi tarixə Quba üsyanının rəhbərlərindən biri, eləcə də İmam Şamilin cəsur müridlərindən biri kimi düşmüşdür. Qafqaz müharibəsində Şeyx Şamillin məğlubiyyətindən sonra Əmirəli onun əqidə yoldaşlarından biri kimi sürgün edilmişdir. Lakin məhrumiyyətlər dolu sürgün həyatı şairin iradəsini qıra bilməmiş, əksinə, şair qələmə daha möhkəm sarılmışdır. Böyük maarifçi olan Əmirəli Tihircalvi sürgündən qayıtdıqdan sonra Küre mahalında mədrəsə açaraq, yoxsul uşaqlarını buraya cəlb etmişdir.

1846-cı ildə o, Abasqulu ağa Bakıxanov və Alqadar Abdullahla birlikdə həcc ziyarətinə yola düşür. Məkkə ile Mədinə arasında baş verən təbii fəlakət nəticəsində Əmirəli və A.Bakıxanov həlak olur və “Fatimə dərəsində basdırılır. Sağ qalan Alqadar Abdullah isə vətəninə qayıtdıqdan sonra dostlarının xatirəsini əbədiləşdirir.

Hələ yeniyetmə yaşlarından ləzgicə və azərbaycanca yazdığı lirik şeirləri ilə tanınan Əmirəlinin Yarağ mədrəsəsində ustadı Məhəmməd Yarağinin sayəsində Şərq və Azərbaycan ədəbiyyatı haqqında geniş bilgilər əldə etdiyi məlumdur. O, burada ərəb dilinə elə mükəmməl yiyələnmişdi ki, bu dildə şeirlər yazmağa başlamışdı.

Əmirəli Tihircalvinin Azərbaycanın və Dağıstanın müxtəlif bölgələrində keçirilən şeir məclislərində fəal iştirak etdiyi haqqında maraqlı məlumatlar var. Azərbaycan Respublikasının Əlyazmalar Fondunda qorunub saxlanan onun əsərlərində yüksək sənətkarlıq hiss olunur. Azərbaycanca qələmə aldığı poeziya nümunərində şairin bu dilin incəliklərini dərindən bildiyi, klassik şeir öslublarına vaqif olduğu duyulur.


Şairin poetik yaradıcılığında diqqət çəkən məqamlardan biri onun fəlsəfi düşüncələridir. Müdrik kəlamlar, el deyimləri və xalq dili ilə zəngin olan bu şeirlər dövrlə, zamanla səsləşməsi ilə səciyyələnir. Əmirəli Tihircalvinin yaradıcılığının Azərbaycanda və Dağıstanda kifayət qədər tədqiq olunmaması təəssüf doğurur.

Filologiya elmləri doktoru Mövlud Yarəhmədov 1987-ci ildə Bakıda çap etdirdiyi “Dağıstan töhfələri” kitabında Əmirəlinin 21 şerini vermişdir. Son illər müxtəlif cünglərden şairin 100-ə yaxın şeri üzə çıxmışdır. Onun “Yana-yana”, “Müxənnət”, “Deyə-deyə”, “Ay fələk”, “Nədi”, “Divanələr” kimi şeirləri xalq arasında geniş yayılmışdır.

Aşağıda oxuculara şairin bir neçə şerini təqdim edirik.


Sədaqət KƏRİMOVA


OLMAZ

Zimistan elində bənd olan könül,

Demə daha bağça olmaz, bar olmaz.

Qarğa yuvasında qarğa bəslənər,

Tərlan yuvasında əsla sar olmaz.

Əgər haqdan bir iş gəlsə başına,

Məzəmmət eyləmə sən yoldaşına.

Arxalan qohuma, həm qardaşına -

Yaddan sənə yaxın vəfadar olmaz.

Hər kim istər insanlığın yeridə,

Qulaq versin nəsihətə, öyüdə.

Nə qədər də qulluq etsən söyüdə,

Ondan sənə heyva olmaz, nar olmaz.

Səyyah tək dolanıb gəzdim dünyanı,

Təcrübə eylədim neçə insanı,

Əsillidən gözlə ədəb, ərkanı,

Bədəsildə həya olmaz, ar olmaz.

Mən Əmirəm, haq badəsin içmişəm,

Dost yolunda canı-başdan keçmişəm,

Çoxlarının halın ölçüb-biçmişəm,

Hər namərddən sirdaş olmaz, yar olmaz. 

DANIŞAR

Dindirməyin hərcayini görəndə,

Ağzın açsa ordan-burdan danışar,

Özü qanmaz əlif nədir, bey nədir,

Özgələrə göydən-yerdən danışar.

Küçələrdə daim öyər özünü,

Basmaqdan, kəsməkdən söylər sözünü,

Pişikdən də qorxub qırpar gözünü, 

Bəbirdən, pələngdən, şirdən danışar.

İnanmaz heç kəsin deyən sözünə,

İstər əyrisinə, istər düzünə,

Aylar ilən su dəydirməz üzünə, 

Durar övliyadan, pirdən danışar.

Başında yox adamlığın əsəri,

Özün soxar lap hamıdan içəri,

İşıqlı dünyadan olmaz xəbəri,

Xalqa axirətdən, gordan danışar.

Əmir deyər: dəli könlüm coşanda,

Eşqin piyaləsi dolub daşanda,

Namərdin əlinə dövran düşəndə

Heç özü də bilməz: hardan danışar.

DEYƏ-DEYƏ

Gülündən ayrılan o şeyda bülbül

İndi ağlar bahar, bar deyə-deyə.

Mənsur kimi axır dardan asıldım,

Dünya neçün oldu dar deyə-deyə.

Dərd əhlini gördüm, tez yoldaş oldum,

Halın sorub mən özüm də baş oldum.

Necə dürlü bəlalara tuş oldum,

Həqiqət divanı var deyə-deyə.

Sellər kimi qayalara vuruldum,

Haq yolunda nizə kimi quruldum,

Carmıxa çəkildim, bəndə vuruldum

Hanı namus, qeyrət, ar deyə-deyə.

Məntək hicrə yanıb bir neçə ustad,

Qoyuban getdilər dünyada bir ad,

Leyli ilə Məcnun, Şirinlə Fərhad – 

Onlar da getdilər yar deyə-deyə.

Axırda Əmiri yetirdin dada,

Səndən qeyri kimə gedim imdada?!

Şükr elərəm calalına, ya xuda,

Heyvadan da oldum nar deyə-deyə.

MƏNDƏN

Fələyin əlindən şikayətim var,

Ayırdı bağçanı, bağı da məndən.

Dostumu ağlatdı, düşmənim güldü,

Gör necə kam aldı yağı da məndən.

Yaşılbaş sonalı göllərim hanı?

İgidlər məskəni ellərim hanı?

Çiçəkli, çəmənli çöllərim hanı?

Ayırdı o gözəl çağı da məndən.

Çağırram hər zaman salıban yada,

Ey bizləri verən, gəl, yetiş dada,

Sənə qurban olum, ey lütfi əda,

Bilməm niyə küsüb sağı da məndən.

Qədəm basıb dost bağına girəydim,

Siyah zülfün dal gərdənə sərəydim,

Hərdəm əlvan şamamasın dərəydim,

İmdi cığa qıldı tağı da məndən.

Mən Əmirəm, ayrı düşdüm gülümnən,

O həsrətli vətənimdən, elimnən,

Zalım fələk, nə qəsdin var mənimlən? – 

İstəməz əl çəkə dağı da məndən.





ДРУГИЕ НОВОСТИ
ВСЕ НОВОСТИ
17:20Военное дело Улуса Джучи (Золотой Орды)14:35Эссе к статье каббалиста Рабаша «Пойдем к Фараону-2»17:48İRAN MÜXALİFƏTİ VƏ TRAMP10:40چرا پول نداریم؟09:46گلنارا اینانج اولین روانشناس کوانتومی آذربایجان با Lent.az صحبت کرد: برای ثروتمند شدن باید از بعد سوم خارج شوید.09:38افکار و سندرم خستگی مزمن16:20KİBALİON - MİSİR VƏ YUNAN HERMETİK FƏLSƏFƏSİ: ÜÇ TƏŞƏBBÜS16:07Məntiqsiz Iran ,yaxud “ÖRTÜLÜ MƏDƏNİYYƏT”14:56Империя Юань – Монгольская империя Внутренней Азии и Китая17:48Azerbaycan'ın ilk KUANTUM PSİKOLOĞU Gülnara İnanç Lent.az -a konuştu :Kuantum psikolojisinde insan zihniyle değil, ruhuyla, ruhun ilettiği bilgilerle çalışır.11:10ƏRƏB ŞƏRQİNDƏN MƏRKƏZİ ASİYAYA VURNUXAN İRAN13:18کعبه قلب خمینی12:57TEHRANDA TERROR18:16Договор России и Ирана закрепил, что делать сторонам в случае агрессии (полный текст Договора)10:44İRAN BAŞINA HARANIN DAŞINI SALSIN?12:012023-cü ildə Bəşər Əsəd İran prezidenti İbrahim Rəisini təmtəraqla qəbul etmək istəməyib11:51İnsanlar niyə pirlərə gedir11:59Монгольская средневековая письменная культура08:56Герои летописей и «Слово о полке Игоревом»: Династия Шаруканидов.19:24Uşaq adlarında dünyəviləşmə tendensiyası?17:43Humeyni'nin şiirlerinde tasavvufi motifler09:14MANTRA MEDİTASİYA.16:00О ПЕРСПЕКТИВАХ РАЗВИТИЯ ТЮРКСКОГО МИРА12:09Ərzin əşrəfi Naxçıvan (4-cü hissə)12:05Ərzin əşrəfi Naxçıvan (3-cü hissə)10:10Начался прием заявок на участие в конкурсах TEKNOFEST-2025 в ТРСК21:26«Разложение мозга»: как избежать негативного воздействия соцсетей?12:40Ərzin əşrəfi Naxçıvan (2-ci hissə)11:4912 ölkənin hüquqşünasları Bakıda: Cinayət hüququ müzakirə olundu11:00Ərzin əşrəfi Naxçıvan (1-ci hissə)15:25“Kinomexanikin qayıdışı” (“Kinomexaniki oqardemon”): Talış dilində dünya səviyyəli ilk bədii-sənədli filmin sehrli aləmi...10:58Yalan-palan İran12:50Азәрбайҗан тарихчысы Бакудагы беренче татар актрисалары турында: Аларга янаулар булган20:22Влияние Турции на переходный процесс в Сирии15:27Hicabsız İran10:27Как будет формироваться новый период в Сирии после Асада?20:17Iranda hicabı cərimələrlə "sevdirmək" istəyirlər17:26Nizip Ticarət Palatasına üzv iş adamlarından ibarət nümayəndə heyəti Azərbaycan-Türkiyə İş Adamları Birliyinin qonağı olub.16:57Лиля Брик- муза Владимира Маяковского17:03PEZEŞKİYANIN 1001 DƏRDİ VƏ EHTİMALLAR13:49Hz. İsa (ona salam olsun) nə üçün atasız doğulub?14:53КУШАНСКОЕ ЦАРСТВО – БУДДИСТСКАЯ ИМПЕРИЯ ЦЕНТРАЛЬНОЙ АЗИИ И ИНДИИ17:56İranda yaşayan xalqlar dövlətçiliyə təhdididirmi?10:40Pezeşkiyanın hicab problemləri10:03İRANDA FUNDAMENTALİSTLƏR GÜCLƏRİNİ GÖSTƏRİRLƏR14:24TÜRK DÜNYASI VƏ BƏHAİ DİNİ08:51KKTC, TDT Sivil Koruma Mekanizması’nda tam üyelik hakkı kazandı08:32Bahçeli: Türkiye, Azerbaycan ve KKTC’nin ortak alfabeye hazır olması Türk birliğinin müjdesidir17:14Кимакский каганат – кочевая империя Центральной Азии11:51İRAN PREZİDENTİNİN İLK GERİ ADDIMI20:39Dünya xalqları irqindən və dinidən asılı olmayaraq bir səmavi Mənbədən ilham alır17:59Кто определит итог выборов президента США: лобби или "колеблющиеся" штаты?13:57Мискинджа - Мискискар19:46В Туркменистане широко отметили Праздник туркменского алабая12:17Azərbaycanda xristian olmaq17:57Запреты у кыпчаков.16:57Амбициозный проект Илона Маска Starship: на пути к космическим путешествиям будущего18:01Тибет и Великая Степь в XIII-XX вв.15:17کمال17:40ЕС ввел санкции против представителей властей АТО Гагаузия12:11Dilənçiliyin sosiologiyasına dair qeydlər: ilahi təhdid və mənəvi terror11:59امام علی (ع)14:36В Баку подключились к международной акции "Диктант на лезгинском языке"13:35Geyim və əxlaq haqqında19:37Глава МИ-5 заявил о росте угроз со стороны России и Ирана17:17İranın "Mehestan" partiyası Azərbaycanın Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı planlarının qarşısını almaq üçün qəti addımlar atmağa çağırır14:09“Azərbaycan İranın başıdır, baş gedəndə bədən də gedər... General Şadan”09:48İran dini, yaxud dünyəvi dövlət olmasından asılı olmayaraq etnik və dini əyləci əlində saxlayacaq.16:32Организация тюркских государств: 15 лет единства и прогресса20:05Авраам Шмулевич: Иран не в состоянии нанести серьезный удар по Израилю18:38Azərbaycanda Roş Ha Şana bayramı ərəfəsində yeni yəhudi təqvimi dərc olunub15:17Расул Гьамзатова икрам авунай15:08XIX əsr ləzgi ədəbiyyatının məramı13:02Уйгурское национальное движение и Китай в ХХ веке15:32Белорусский народный праздник урожая "Багач" отпраздновали в музее Янки Купалы в Вязынке15:00Многовековая традиция: узбекский плов14:01Etnik kimliyi müəyyənləşdirən DNA nəticələri reinkarnasiya fəlsəfəsinin maddi təzahürüdür.12:59İmam Ali (a.s.) : " ...Sizinle savaşanlarla savaşın."18:24НОГАЙЦЫ В XV-XVIII ВВ.20:11İMAMQULUKƏND11:32Геенна изначально приготовлена не для людей, а для дьявола и его последователей – падших ангелов10:50Cəhənnəm əvvəlcə insanlar üçün deyil, şeytan və onun ardıcılları — yəni düşmüş mələklər üçün hazırlanıb17:41PARA NASIL CEZBEDİLİR?17:34САМОУНИЧТОЖЕНИЕ И БОЛЕЗНЬ19:59İran dövlətinin Bəhai icmasını zəiflətmək və məhv etmək siyasəti davam edir18:05Результаты ДНК и реинкарнация17:57В Турции найдена цилиндрическая печать возрастом около 4 тыс. лет17:00Архаизм Талибана: куда уходят корни одиозного отношения к женщинам в Афганистане22:14Митрополия Молдовы - о паломничестве священников в Россию: У них не было политических целей12:06KUANTUM BİLİNCİ TEORİSİ, AŞKINLIK, KUANTUM PSİKOLOJİSİ VE KURAN AYETLERI11:27"Sionist İsrail və Şeytan Amerika" İranı necə xilas etdi?17:43Ata Atun İngiliz Arşivlerinde Kıprısla İlgili Neler Buldu14:47Сборная Казахстана по кокпару начала первые тренировки на стадионе Игр кочевников в Астане12:04Tbilisidə Qafqaz Kürdlərinin I Beynəlxalq Elmi-Praktiki Konfransı baş tutub.20:29Нафталиевы и Шамиловы — первые горско-еврейские поселенцы Кабарды15:37В Ташкенте состоялась встреча президентов Азербайджана и Узбекистана с представителями деловых кругов двух стран15:27От Еленендорфа до Гейгёля18:11"BİRİNCİ və İKİNCİ" XOŞBƏXTLİK yaxud UTANCAQLIĞIN FƏLSƏFƏSİ!16:08Азербайджан и Казахстан проводят совместные учения «Алтын кыран-2024»21:43Проанализированы возможности Каракалпакстана и определены дальнейшие задачи17:27Погромы в Британии стали итогом исламофобской пропаганды21:04Период Яхьи Синвара в сопротивлении19:32КЕМ БЫЛИ ДИ И ЖУНЫ? Внутренняя Азия и Южная Сибирь от пришествия индоевропейцев до империи Хунну19:42Кыргызские женщины сохраняют традицию головного убора «элечек»20:43Президенты стран Центральной Азии на встрече в Астане выступили за продвижение общих интересов20:03Итоги выступления спортсменов из Центральной Азии на Олимпиаде — 202415:03В Баку отметили День Абая - Bakıda Abay Günü qeyd olunub14:55Бакуда Абай күні аталып өтті15:19СЛАВЯНЕ В ДЕШТ-И КЫПЧАКЕ19:07Великобритания сосредоточилась на защите Израиля военным присутствием в Средиземноморье и на Ближнем Востоке11:41Azərbaycanda etnik talışlar türkdilli toplumda özünü necə hiss edir15:05تئوری آگاهی کوانتومی، استعلایی ، روانشناسی کوانتومی و آیات قرآن14:50ТОТЕМЫ У КЫПЧАКОВ11:38Азербайджанские ковры в Музее Ислама, в Иерусалиме15:00Чем обернется для региона убийство лидера ХАМАС?10:49Исчезнувшие народы. Авары10:29Как будет формироваться внешняя политика Ирана в эпоху Пезешкиана?14:05ЭТНИЧЕСКАЯ СТРУКТУРА ВОЖДЕСТВ «ЛУКОМОРСКИХ КЫПЧАКОВ»11:19«Йаум Азым» – День Великий14:35Qasım Qasımzadənin ədəbi-elmi portreti16:02MULTİKULTURALİZM MƏRKƏZİNDƏ “AZƏRBAYCANDA YAŞAYAN TATLARIN ETNO-KONFESSİONAL TARİXİ” MÖVZUSUNDA TƏDBİR KEÇİRİLİB15:37А.Клесов: Древние арии - кто они были и откуда?12:33В Монголии проходит VII Международный фестиваль исполнителей на Морин Хууре15:09Исторические традиции кыргызского народа: «Кыргызское кочевье»14:47Pulu necə cəlb etməli və saxlamalı?14:33MÜKEMMELLİK13:16От кыпчаков к казахам. Политическая история Восточного Дешт-и-Кыпчака в XIII – начале XVI в.13:27"Эй, джони ман". Как Полад Бюльбюль-оглы и Орифшо Орифов дали концерт в Таджикистане13:12Как вызвать дождь в Таджикистане? Проводим специальные таджикские обряды12:52Христианство в Кавказской Албании17:05Состоялся первый Курултай по этнотуризму "Кочевой путь Гянджабасара и традиции кочевья: по следам предков"11:36CAMAL LƏLƏZOƏ - ƏDİB, ŞAİR, TƏNĞIDƏKƏ...11:17Кыпчаки в христианском мире (вопросы адаптации и ассимиляции).15:54İsrail'in askere almaya çalıştığı Ultra Ortodoks Yahudiler kimler, neden direniyorlar?15:19آگاهی «متفاوت» انسان دشت نشین زمان و مکان را تعریف می کند15:06Moscow’s New Language Policy Document Drops All References to Problems of Non-Russian Languages Contained in 2021 Draft12:33Cостоится первое официальное заседание Satellite Rotary Club Baku İnternational Shahdag Qusar15:34Iran recruits former Afghan soldiers for Middle East conflicts10:32İranda 14-cü prezident seçkiləri keçirilir19:15Битвы империй за Азербайджан (XIII-XV вв.)19:00Наследники культуры Золотой Орды. Опыт исторической биографистики деятелей культуры тюрко-татарских государств15:45Башкортостан в ХХ – XXI вв.21:15Турецкий преподаватель изготавливает тюркские музыкальные инструменты в мастерской вуза в Бишкеке21:06Гнезда, насчитывающие столетия: «птичьи дворцы» Османской империи18:52Национальный татарский праздник Сабантуй отметили в Азербайджане17:32Туркменская литература. Попытка исторической биографистики17:05Праздник "Тун пайрам" прошел в Хакасии16:04Bir İranlıyla İletişim Kurmak Şatranç Oyununa Benzer Veya İranlıların Psikolojik Portresi15:57Стремление к совершенству – естественное желание09:58İranda 14-cü prezident seçkiləri18:36Крымскотатарская поэзия ханского периода. Опыт исторической биографистики12:49ЧЕРКЕСЫ МЕЖДУ ТЮРКАМИ И РУССКИМИ19:04İRANDA İSLAHATÇILAR İSLAHATÇI OLSALAR, MƏSUD MƏSUD OLAR19:18Суть еврейских праздников. Шавуот: обретение свободы19:15Суть еврейских праздников. Шавуот: Тора жизни23:4412 ИЮНЯ-ДЕНЬ НЕЗАВИСИМОСТИ РОССИИ15:03Социально-философское наследие Махтумкули Фраги: преемственность идей мира, гуманизма и национального единства13:50КАБАРДИНЦЫ МЕЖДУ ТЮРКАМИ И РУССКИМИ16:57Bəhai icması və Dini Komitənin birgə “Qlobal sülh: Elm və dinin vəhdəti” mövzusunda elmi-praktik konfransı keçirilib16:01DÖVLƏT KOMİTƏSİNİN SƏDRİ BEYNƏLXALQ BƏHAİ İCMASININ BMT-DƏKİ BAŞ NÜMAYƏNDƏSİ İLƏ GÖRÜŞÜB15:01КРЫМСКИЕ ТАТАРЫ И КНЯЖЕСТВА ЦЕНТРАЛЬНО-ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ 1538-1713.09:06Bozkır insanının "farklı" bilinci zamanı ve mekanı tanımlar18:52ТАЛАНТ, ПРЕДАННОСТЬ И СОСТРАДАНИЕ ХИРУРГА КАМИЛЯ АБДУЛЛАЕВА15:32Татары под властью русских 1552-1913 гг.10:08Qüds, Azərbaycan və Dağlıq Qarabağ17:01“ANAJ” saytının beynəlxalq məsələlər qrupu Azərbaycan Respublikasını Şah İsmayıl Xətaiyə sahib çıxmaq əzmində ittiham edir.15:32«АЗ ХУРОСОНАМ КАШИДӢ, ТО БАРИ ЮНОНИЁН…». Ба гиромидошти хотираи мутафаккири бузурги тоҷик мавлоношиносони ҷаҳон дар Париж ҷамъ меоянд15:00Изучение этнических стереотипов в среде грузинской молодежи («свои – чужие” в обществе)13:53Məqtəl ədəbiyyatının nümunəsi kimi Məhəmməd Füzulinin “Hədiqətüs-süəda” əsərinə metodoloji yanaşmanın özəllikləri09:27Osmanlı dövlətində qeyri-müsəlmanlara qarşı münasibət09:17Раскрытие сокровенного: Общее и частное при даровании Торы09:06Недельная глава «Бемидбар». Лиминальное пространство21:21«КОХИ НАВРУЗ» – СОВРЕМЕННОЕ ТУРИСТИЧЕСКОЕ ЧУДО ТАДЖИКИСТАНА22:43В Таджикистане заблокированы сайты террористических и экстремистских организаций, также запрещён ввоз их литературы21:06В Азербайджане прошел прекрасный татарский национальный праздник "Карга боткасы".20:42İran prezident seçkilərinə hazırlaşır09:27როგორია აკაკი წერეთლისა და ნატალია ბაზილევსკაიას ერთადერთი ვაჟის ისტორია21:07İRAN ASSİMİLYASİYA SİYASƏTİNİ DAHA İSRARLA DAVAM ETDİRİR19:29Ləzgi-Azərbaycan ədəbi əlaqələrinin möhkəm dayaqlara söykənmiş zəngin tarixi əsrlərin dərinliklərinə gedib çıxır.19:21В Шуше состоялось заседание министров образования Организации тюркоязычных государств19:11Irak Türkleri – Azerbaycan İlişkilerinde Yeni Ufuklar18:33Azerbayacan’nın resmi olarak KKTC’yi tanımak için kendi ülke çıkarlarına uygun bir zamanı beklediğine işaret etmektedir.21:11Загрязненный воздух и шум в раннем возрасте увеличивают риск психологических расстройств20:28Bab və babilik: Bir tarixi hadisənin izi ilə17:37DOKUZ OĞUZ DESTANI BAZINDA TÜRK DESTANLARINDA VE KUTSAL KİTAPLARDA İNSANIN YARATILIŞI12:53Talış folklor mahnılarının tədqiqatçıları arasında xalq artisti və pedaqoq Zümrüd xanım Məmmədovanın rolu12:39Политическая ситуация в Иране после гибели Раиси15:13SÜLEYMAN STALSKİ "DƏRƏYƏ SU GƏLDİ DEYƏ"-СТIАЛ СУЛЕЙМАН "КlАМУ САДРА СЕЛНА ЛУГЬУЗ"15:06Dahi rus şairi haqqında yeni kitab - “Bəşəri poeziyanın əbədiyyət günəşi”12:26MƏHƏMMƏD HÜSEYN ŞƏHRİYARIN ANASI20:53“Ekoloji mədəniyyət, mənəvi dəyərlər və vətəndaş cəmiyyətinin həmrəyliyi”» mövzusunda respublika kulturoloji seminar keçirilib.11:55Derheqa nivîskar Şamîlê Sêlim Esgerov (1928-20.05.2005)09:53Zümrüd Məmmədovanın yubileyinə həsr olunmuş elmi-seminar keçirilmişdir.19:58Европейские страны и палестинское государство: на пути к коллективному признанию?19:44İRADƏ MƏLİKOVANIN “MƏN FƏXR EDİRƏM Kİ, AZƏRBAYCANLIYAM” KİTABININ TƏQDİMATI KEÇİRİLİB20:13Бронзовый медальон Султана Мехмета Фатиха продан на аукционе в Лондоне за 1,4 миллиона фунтов стерлингов13:28Çöl adamının “fərqli” şüuru zamanı və məkanı müəyyən edir00:31İRANDA HAKİMİYYƏTİN YENİ SOSİAL BAZA AXTARIŞI19:15Türkiye, Greece strengthening mutual understanding on fighting terrorism: President Erdogan18:58Сможет ли Греция правильно оценить видение Турцией перспектив сотрудничества?
САМОЕ ЧИТАЕМОЕ
  1. “Kinomexanikin qayıdışı” (“Kinomexaniki oqardemon”): Talış dilində dünya səviyyəli ilk bədii-sənədli filmin sehrli aləmi...
  2. Yalan-palan İran
  3. О ПЕРСПЕКТИВАХ РАЗВИТИЯ ТЮРКСКОГО МИРА
  4. MANTRA MEDİTASİYA.
  5. Ərzin əşrəfi Naxçıvan (3-cü hissə)
  6. Ərzin əşrəfi Naxçıvan (2-ci hissə)
  7. Ərzin əşrəfi Naxçıvan (4-cü hissə)
  8. Azerbaycan'ın ilk KUANTUM PSİKOLOĞU Gülnara İnanç Lent.az -a konuştu :Kuantum psikolojisinde insan zihniyle değil, ruhuyla, ruhun ilettiği bilgilerle çalışır.
  9. Герои летописей и «Слово о полке Игоревом»: Династия Шаруканидов.
  10. Азәрбайҗан тарихчысы Бакудагы беренче татар актрисалары турында: Аларга янаулар булган
  11. Ərzin əşrəfi Naxçıvan (1-ci hissə)
  12. Начался прием заявок на участие в конкурсах TEKNOFEST-2025 в ТРСК
  13. «Разложение мозга»: как избежать негативного воздействия соцсетей?
  14. Монгольская средневековая письменная культура
  15. Hicabsız İran
  16. İnsanlar niyə pirlərə gedir
  17. Humeyni'nin şiirlerinde tasavvufi motifler
  18. Uşaq adlarında dünyəviləşmə tendensiyası?
  19. Империя Юань – Монгольская империя Внутренней Азии и Китая
  20. Влияние Турции на переходный процесс в Сирии
  21. 2023-cü ildə Bəşər Əsəd İran prezidenti İbrahim Rəisini təmtəraqla qəbul etmək istəməyib
  22. کعبه قلب خمینی
  23. 12 ölkənin hüquqşünasları Bakıda: Cinayət hüququ müzakirə olundu
  24. Договор России и Ирана закрепил, что делать сторонам в случае агрессии (полный текст Договора)
  25. ƏRƏB ŞƏRQİNDƏN MƏRKƏZİ ASİYAYA VURNUXAN İRAN
  26. İRAN BAŞINA HARANIN DAŞINI SALSIN?
  27. TEHRANDA TERROR
  28. گلنارا اینانج اولین روانشناس کوانتومی آذربایجان با Lent.az صحبت کرد: برای ثروتمند شدن باید از بعد سوم خارج شوید.
  29. افکار و سندرم خستگی مزمن
  30. چرا پول نداریم؟
  31. Məntiqsiz Iran ,yaxud “ÖRTÜLÜ MƏDƏNİYYƏT”
  32. KİBALİON - MİSİR VƏ YUNAN HERMETİK FƏLSƏFƏSİ: ÜÇ TƏŞƏBBÜS
  33. Эссе к статье каббалиста Рабаша «Пойдем к Фараону-2»
  34. İRAN MÜXALİFƏTİ VƏ TRAMP
  35. Военное дело Улуса Джучи (Золотой Орды)
ОПРОС

Где будете встречать Новый год?


 
«    Fevral 2025    »
B.e.Ç.a.ÇC.a.CŞB
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
2425262728 
ГАЛЕРЕЯ